Wijnen uit Piëmonte
Piemonte: de geboortegrond van de wereldberoemde Barolo
In het noordwesten van Italië ligt met Turijn als hoofdstad: Piemonte, wat letterlijk ‘aan de voet van de bergen’ betekent. De Alpen, die de helft van Piemonte beslaan, bieden bescherming voor de groene heuvels die al sinds eeuwen voor de wijnbouw worden gebruikt. De regio heeft in bijna alles koninklijke allure: ze staat niet alleen aan de wieg van de Italiaanse eenwording in 1861, ze is ook de geboortegrond van de wereldberoemde Barolo. Liefkozend ‘Koning van de wijnen, wijn van koningen’ genoemd.
In het zuiden van Piemonte, tussen de rivier de Po en de Ligurische Apennijnen, bevinden zich de vijf belangrijkste wijngebieden waarvan er drie op de werelderfgoedlijst van Unesco terecht zijn gekomen: Langhe, Roero en Monferrato. Voor gastronomen is een bezoek aan deze regio in oktober een must. Naast de opening van het jachtseizoen, de start van de druivenoogst is dan ook de zoektocht naar de witte truffel hier in volle gang. Je kan het slechter treffen.
Voordat ik van wijn mijn werk maakte, dronk ik op een van mijn wijnreizen in Alba, de Langhe nebbiolo van Pecchenino. Het werd uiteindelijk de eerste wijn die ik zou importeren.
Piemonte dankt zijn faam als wijngebied aan Nebbiolo
Piemonte dankt zijn faam als wijngebied aan Nebbiolo de druif waarmee Barolo wordt gemaakt. De topwijnen uit Barolo kunnen een finesse ontwikkelen die je alleen in de allergrootste wijnen tegen komt. Barolo drinken vraagt aandacht van al je zintuigen, als geen andere wijn spreekt hij je geestelijke vermogen aan om zijn diepgang te doorgronden.
Barbera en Dolcetto
Naast de nebbiolo wordt in deze streek ook bijzondere wijn gemaakt van de barbera en dolcetto. Vaak op kleinschalige wijngaarden die, soms tot aan het obsessieve aan toe, de focus op kwaliteit hebben. Zowel de barbera als de dolcetto hebben een eigen charme. Ze kunnen de rol van een plezierige huiswijn vervullen, maar regelmatig zijn het ook het wijnen zijn met diepgang en ontwikkeling.
Ontdek de wijnen van de makers:
Orlando en Attilio Pecchenino
Pecchenino is een van die zeldzame huizen waarbij iedere wijn raak is. Van wit tot mousserend, van dolcetto tot hun koninklijke Barolo’s, iedere wijn die hier vandaan komt is van hoog niveau. De broers Orlando en Attilio Pecchenino, twee ingetogen vijftigers, zijn inmiddels de vierde generatie die dit eeuwenoude domein in Dogliani, een dorp in de Langhe, bestieren. Dogliani is beroemd om zijn dolcetto. Zo beroemd dat de druif niet eens meer wordt vermeld op het etiket. Net zoals bij Barolo, waarbij nebbiolo ook niet wordt vermeld.
Duurzame aanpak
Naast de oorspronkelijke bezittingen in Dogliani hebben de broers sinds een aantal jaar wijngaarden in de Barolo cru’s van ‘Bussia’, ‘Le Coste di Monforte’ en ‘Ravera’. Onder hun leiding schakelde het eeuwenoude domein ook over op biologische landbouw met bijzondere aandacht voor bodemleven en biodiversiteit. Tussen de stokken groeit gras samen met andere gewassen om het bodemleven te stimuleren en erosie tegen te gaan. Daarnaast werken ze met geurvallen tegen schadelijke insecten en hebben ze de omliggende domeinen overtuigd om hun duurzame aanpak te volgen.
.
De kracht van de wijnen ligt in de kennis
De kracht van de wijnen ligt in de kennis die Orlando en Attilio van hun wijngaarden en druiven hebben. De verschillende percelen worden apart gevinifieerd en ieder druivenras benaderen ze op een eigen wijze. Bij dolcetto komt de smaak vooral uit de donkergekleurde schil, waar bij nebbiolo naast de lichtgekleurde schil ook de pitten bijdragen aan de kwaliteit van de wijn.
De broers werken alleen met natuurlijke gisten, werken met grote foeders van 25 hl en de enige toevoeging is een minieme hoeveelheid sulfiet tijdens het bottelen. Ondanks dat hun Barolo’s consequent als ‘uitstekend’ worden beoordeeld door zowel de Engelse als de Amerikaanse vakpers, maakt Pecchenino dus officieel geen deel uit van de statige gevestigde orde in Barolo.
Monica en Daniele Tibaldi
Monica en Daniele Tibaldi hebben de liefde voor het land en wijnbouw meegekregen van hun vader en grootvader die de druiven van hun wijngaarden in Pocapaglio -gelegen in de Roero- altijd verkochten aan andere domeinen. Het wijnmaken bleef beperkt voor eigen gebruik, maar dat is wel de manier waarop de zussen het vak hebben geleerd.
.
Roero Arneis van Wijnmakerij Tibaldi
De wijngaarden van de Tibaldi’s grenzen aan – het vanwege Barolo – veel beroemdere Langhe. Samen met Monferrato zijn de wijngaarden van deze drie streken UNESCO Werelderfgoed. De Arneis druif komt nergens zo goed tot zijn recht als in de Roero. Hier vertaalt de druif de verschillen in de door zand gedomineerde bodems op de meest expressieve wijze in de wijn.
Geworteld in traditie waren de oudere generaties in het begin wat huiverig voor het plan van Daniela en Monica (opgeleid oenoloog) om zelf wijn te gaan maken. Gelukkig hebben ze doorgezet. De kelder werd gemoderniseerd, en sinds enkele jaren bottelen en verkopen ze alle wijn van hun eigen wijngaarden. Vader en grootvader zijn ook helemaal om en zijn bijna dagelijks in de wijngaarden te vinden.
Hier wordt zowel rode als witte wijn gemaakt, maar ik ben vooral een fan van de witte arneis van de Tibaldi’s. Geen deftige wijn om jaren in de kelder te bewaren, maar wel frivool en lichtvoetig en met onmisbare diepgang. Je proeft hier het – in dit geval onbezorgde – karakter van de makers terug in de wijn. Heerlijk.
Cormòns restaurants:
[/trx_title]
La Subida, vlakbij Terre del Faet, heeft zowel een eenvoudige Osteria als een Trattoria met een michelinster en een geweldig hotel.
Osteria La Subida (Via Subida 53A, Cormòns, + 39 0481 61689) houtje-touwtje terras met adembenemend uitzicht, heerlijke wijnkaart, ik wou dat ik dit op loopafstand had.
Enoteca di Cormòns (Piazza XXIV Maggio, Cormòns, +39 0481 630371) must visit, bijna alles wat er in Collio gemaakt wordt kan je er proeven.
Trattoria Al Cacciatore (Via Subida 52, Cormòns, + 39 0481 60531) bekroond met een michelinster, maar zoals vaker in Italië hou ik meer van de Osteria. Hoewel de wijnkaart alleen is al het bezoek waard.